Από τη Δευτέρα η νύφη και ο γαμπρός άρχιζαν να ετοιμάζονται και να φροντίζουν για ότι τους χρειάζεται για τη μεγάλη μέρα που τους περίμενε. Την Πέμπτη μερικές γυναίκες έφτιαχναν τα γλυκά. Όταν τελείωναν άρχιζαν να φτιάχνουν τα προικιά. Μετά ένας ένας συγγενής περνούσε και ράντιζε τα προικιά και έλεγε στη νύφη: “ Να τα χαίρεστε και να ζήσετε ευτυχισμένοι”. Το βράδυ έβαζαν λίγο αλεύρι και έπιαναν τα προζύμια. Όποιος ήταν ελεύθερος ή ελεύθερη του έβαζαν στο πρόσωπο αλεύρι. Την Παρασκευή ζύμωναν τις πίτες. Το Σάββατο έσφαζαν τα σφαχτά κι έφτιαχναν τους πατσάδες που τους έτρωγαν το βράδυ και γλένταγαν μέχρι το πρωί.
Επίσης έρχονταν ο γαμπρός με μερικούς συγγενής και πετροβολούσαν τα προικιά ύστερα τα φόρτωναν σε άλογα, και γλεντούσαν κι αυτοί μέχρι το πρωί.
Την Κυριακή το μεσημέρι άρχιζαν και ετοιμάζονταν για την εκκλησία. Την νύφη την συνόδευαν ο πατέρας κι ο αδερφός ή όποιος άλλος συγγενής. Ακόμα τους συνόδευαν τα όργανα.
Μετά την εκκλησία πήγαιναν στην πλατεία του χωριού και γλεντούσαν με τα όργανα ως το πρωί. Όταν τελείωναν όλοι χαιρετούσαν το νέο ζευγάρι και τους εύχονταν να ζήσουν.
Περιμένοντας τη γιορτή των Χριστουγένων, οι άνθρωποι νηστεύανε για σαράντα μέρες. Την τελευταία βδομάδα δεν τρώγανε ούτε λάδι. Την Παραμονή ετοιμάζανε τα Χριστόψωμα. Τα παιδιά βγαίνανε για τα κάλαντα την παραμονή. Στα σπίτια που βγαίνανε τους φιλεύανε καρύδια, σταφίδες και μουσταλευριά. Το στόλισμα των σπιτιών, επειδή τότε δεν είχαν το χριστουγεννιάτικο δένδρο, ήταν το άσπρισμα του τζακιού. Ανήμερα τα χριστούγεννα ο κόσμος έτρωγε κότα με πιλάφι. Τη παραμονή της Πρωτοχρονίας οι νοικοκυρές ετοίμαζαν καλιχέρες, το κάνανε φρατζολάκι και βάζανε μέσα το φλουρί. Όποιος κέρδιζε το φλουρί το είχανε έθιμο ότι θα είχε υγεία και το βάζανε στο εικόνισμα μέχρι τον ερχόμενο χρόνο.
Τις απόκριες τις ξεχωρίζανε σε ξεχωριστές εβδομάδες ανάλογα με το τι τρώγανε. Την πρώτη εβδομάδα την ονόμαζαν απόλυτη εβδομάδα. Αυτή την εβδομάδα τρώγανε ότι θέλανε. Την δεύτερη εβδομάδα τρώγανε πολλά χοιρινά. Την τρίτη εβδομάδα την ονόμαζαν τυρινή. Αυτήν την εβδομάδα τρώγανε μόνο φαγητά με τυρί. Συνήθως τρώγανε γκόγκες. Τότε τα παιδιά μασκαρεύονταν με μαύρες φανέλες, σεντόνια, έβαζαν τα ρούχα τους ανάποδα και βάφονταν με μουντζούρα. Τα παιδιά που βγαίνανε μεταμφιεσμένα πήγαιναν στα σπίτια σε παρέες και τρόμαζαν τα μικρά παιδιά. Στα σπίτια τους κερνούσαν μεζέδες, κρασί και χορεύανε. Σε κάθε γειτονιά άναβαν φωτιές και συγκεντρώνονταν κυρίως τα παιδιά της γειτονιάς, αγόρια και κορίτσια.
Επίσης συγκεντρώνονταν και οι γύρω γειτόνοι. Τότε όλοι μαζί γλεντούσαν και χόρευαν γύρω από τις φωτιές. Την Καθαρή Δευτέρα φτιάχνανε αετούς από εφημερίδες και τους πετούσαν. Την Καθαρή Δευτέρα τρώγανε νηστίσιμα φαγητά. Του Αι - Θοδώρου οι χωριανοί πήγαιναν το πρωί στην εκκλησία και τ' απόγευμα γλεντούσαν στο προαύλιο της Εκκλησίας. Ανάβανε φωτιές, ψήνανε ψωμί στα κάρβουνα με λάδι και τρώγανε ελιές. Επίσης χορεύανε άντρες, γυναίκες, παιδιά μέχρι το πρωί.
Το Πάσχα νηστεύανε για 50 ημέρες. Την Μεγάλη βδομάδα δεν τρώγανε λάδι. Επίσης τη Μεγάλη βδομάδα ασβεστώνανε τα σπίτια, ετοιμάζανε τα γλυκά που πάντα ήταν οι δίπλες και βάφανε τα αυγά κόκκινα. Για τα κόκκινα αυγά πιστεύανε ότι ο Χριστός θα αναστηθεί. Μετά την εκκλησία οι οικογένειες μαζεύονταν στο πατρικό σπίτι και τρώγανε αρνί στη σούβλα. Μετά τσουγκρίζανε τα αυγά. Οποιανού το αυγό δεν έσπαζε έλεγαν ότι ο Χριστός του έδινε δύναμη για όλο το χρόνο. Μετά πιάνανε το χορό. Το απόγευμα στην Πλατεία γινόταν μεγάλο γλέντι, που κρατούσε τρεις μέρες.
Την πρώτη του Μάρτη, πριν βγεί ο ήλιος οι κοπέλες του χωριού το είχαν έθιμο να πηγαίνουν να καθρεφτίζονται μεσα σε λαϊνες με λάδι για να μην καούν από τον ήλιο. Επίσης βάζανε κόκκινη με άσπρη κορδέλα στο χέρι και στο λαιμό. Τα αγόρια, παραμονές του Μάρτη, το βράδυ χτυπούσαν κουδούνια κι έλεγαν: "Έμπα Μάρτη και χαρά κι έβγα τυφλοπόντικα".
Ο πατέρας του Γιάννη Βόγγλη είχε ένα σπίτι 150 χρονών. Ο ίδιος είχε ένα λιτριβιό 100 χρόνων. Σ’ ένα γκρεμισμένο σπίτι μια ημερομηνία 1954. Σ’ αυτό το σπίτι ζούσε ένας Αμερικάνος, όπου ήθελε να παντρευτεί μια κοπελιά. Η κοπελιά όμως δεν τον ήθελε και αυτός αναγκάστηκε να πάει στην Αμερική. Αυτό το σπίτι χρησιμοποιήθηκε για τη σύγκρουση, Χιτών, Ανταρτών και Ελλήνων. Στις 26 Μαρτίου 1821 πολλοί μαχητές εκ του χωριού, υπό την αρχηγία του Γρηγόριου Μοίρα έσπευσαν και έλαβαν μέρος εις την πολιορκία της Μονεμβασίας.
Κάθε χωριό έπαιρνε στρατιώτες και πήγαιναν στην πολιορκία της Μονεμβασίας. Απ’ το δικό μας χωριό πήραν 15 στρατιώτες με αρχηγό τον Γεώργιο Μοίρα, 40 στρατιώτες από τον Ασωπό, 80 από τον Ζάρακα, 8 στρατιώτες από το Αλιβέτσοβα. Όταν ο Ιμπραήμ ήρθε στην επαρχία μας πολλά γυναικόπαιδα και γέροι πήγαν να κρυφτούν και να σωθούν από τους Τούρκους. Όμως οι Τούρκοι έπιασαν ένα γέρο που καταγότανε απ’ το χωριό Μαρί, οι Τούρκοι τον απείλησαν και πρόδωσε το μυστικό. Έτσι οι Τούρκοι πήγαν και τους έσφαξαν όλους, ανάμεσα τους και 5-6 παλικάρια τα οποία υπερασπίστηκαν αλλού τα πολεμοφόδια τους σώθηκαν και μετά πάλεψαν με γιαταγάνια. Αλλά τα παλικάρια σκοτώθηκαν στο στενό γκρεμό το λένε σταυρό και είναι πολύ απότομο μέρος.
Ο Μανώλης ο Ντόβολος ήταν ένας ήσυχος άνθρωπος που είχε ένα μεγάλο κτήμα στη Γλυκόβρυση. Όταν ήρθε το φθινόπωρο κάποια μέρα πήγε να μάσει τις ελιές στο χτήμα του. Εκεί ξαφνικά βρέθηκε ένας τσιφλικάς που είχε δύναμη και χρήμα και μέσον και ήθελε να του πάρει το κτήμα με τη βία που απ' ότι φαίνεται ήταν μεγάλης αξίας. Τότε ο μπάρμπα-Μανώλης αντέδρασε και την άλλη μέρα πηγαίνοντας στο κτήμα πήρε και το ντουφέκι του μαζί. Εκεί πάλι παρουσιάστηκε ο τσιφλικάς με τους μπράβους του και ήθελε να τον διώξει. Μόλις ο τσιφλικάς είπε θα σου πάρω το κτήμα τότε ο μπάρμπα Μανώλης έβγαλε το όπλο και τον σκότωσε. Από τότε τον κυνηγούσε η αστυνομία γι' αυτό το λογό αναγκάστηκε να μείνει πολλά χρόνια στα βουνά, και να γίνει φυγόδικος. Όμως κάποτε τον πρόδωσε κάποιος κουμπάρος του που τον παρέδωσε στην αστυνομία. Έτσι φυλακίστηκε στο Ναύπλιο. Μετά από πολλά χρόνια βγήκε από την φυλακή και πέθανε στο χωριό μας.
Πρόκειται για τον κεντρικό ναό του οικισμού που χτίστηκε το 1904 και αγιογραφήθηκε από τον ζωγράφο Μαυρικάκη. Οι τοιχογραφίες των ανατολικών πεσσών που είναι ενσωματωμένες στο τέμπλο φέρουν ακριβή χρονολογία 1912-14. Στον ναό καταγράφηκαν οι ακόλουθες εικόνες: 1) Εικόνα του Προδρόμου (0.90 Χ 0.65 μ ), στο γνωστό φτερωτό τύπο, με ειλητάριο ξετυλιγμένο που φέρει την επιγραφή οράς... (18ος αιων). 2) Δεκατρείς εικόνες από επιστόλιο τέμπλου, την Υπαπαντή, τη Βάπτιση, τη Μεταμόρφωση, την Έγερση του Λαζάρου, τη Βαϊφόρο, τη Σταύρωση, την κάθοδο του Άδη, την Απιστία του Θωμά, την Ανάληψη, την Πεντηκοστή, την Αγία Τριάδα καθώς και τον Προφήτη Ηλία. 3) Δίζωνη εικόνα (0.43 Χ 0.56μ) του 1900 περίπου. Στην πάνω ζώνη εικονίζεται η Παναγία βρεφοκρατούσα ανάμεσα στον Ιωάννη τον Πρόδρομο και στον άγιο Γεώργιο, που αποδίδονται σε μικρότερη κλίμακα. Την κάτω ζώνη κοσμεί η άγια Ειρήνη μεταξύ των αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ.
Μονόχωρος καμαροσκεπαστός ναός μέσα στο χωριό, εσωτερικές διαστάσεις 5.50 Χ 2.53μ. Ητοιχοποιία από αργούς λίθους, συνθετικό κονίαμα και πλίνθους. Η ημικυλινδρική αψίδα είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος επιχωσμένη. Στο εσωτερικό του ναού έχει προστεθεί ξύλινη οροφή. Οι τοίχοι είναι επιχρισμένοι εσωτερικά και εξωτερικά. Στο ναό φυλάσσονται οι ακόλουθες εικόνες, που μπορούν να χρονολογηθούν στο Β΄μισό του 19ου αιώνα ή στις αρχές του 20ου αιώνα. 1) Δεσποτική εικόνα του Χριστού ( 0.93 Χ 0.08μ ) με την επιγραφή: 1862 χειρ. Αναγνώστου Ηλίου εξ. Άργους. 2) Δεσποτική εικόνα της Παναγίας με το βρέφος ( 0.73 Χ0.55μ ) του τέλους του περασμένου αιώνα. 3) Δίζωνη εικόνα ( 0.49 Χ0.38μ ) του τέλους του περασμένου αιώνα. Παριστάνονται η Παναγία βρεφοκρατούσε και ο Πρόδρομος σε μικρότερη κλίμακα, στην πάνω ζώνη καθώς και οι άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος, έφιπποι στη κάτω. 4) Δίζωνη εικόνα ( 0.29 Χ 0.24μ ) με τη Δέηση πάνω και τον άγιο Νικόλαο ανάμεσα στους αγίους Γεώργιο και Δημήτριο κάτω. Λαϊκή τέχνη της δεύτερης πεντηκονταετίας του 19ου αιώνα. Μοιάζει με αντίστοιχη εικόνα στο ναό του Αγίου Νικολάου στο ίδιο χωριό. 5) Εικόνα ( 1.47 Χ 0.34μ ) με την Παναγία βρεφοκρατούσα και την Αγία Κυριακή, σύγχρονη περίπου με την προηγούμενη.
Μονόχωρος καμαροσκεπαστός ναός ( 11.75 Χ 4.60μ. ) επιχρισμένος. Στο εσωτερικό της εκκλησίας διατηρούνται μερικές εικόνες αρκετά καταστραμμένες: 1) Του Αγίου Θεοδώρου πιθανότατα ( 0.66 Χ 0.74μ. ), 2) Των αρχάγγελων Μιχαήλ και Γαβριήλ ( 0.52 Χ 0.59μ. ), 3) της Παναγίας βρεφοκρατούσας ανάμεσα στον Πρόδρομο και έφιππο στρατιωτικό άγιο ( 0.28 Χ 0.24μ. ), 4) του Αγίου Γεωργίου δρακοντοκόν ( 0.28 Χ 0.23μ. ), 5) του Παντοκράτορα ( 0.76 Χ 0.53μ. ), 6) Δίζωνη με την Παναγία Γλυκοφιλούσα και τον άγιο Ιωάννη Πρόδρομο επάνω και σκηνές από το βίο του κάτω ( 0.41 Χ 0.36μ. ) οι εικόνες αυτές εκτός από την πρώτη που ίσως χρονολογείται στο 18ο αιώνα, θα πρέπει να ανήκουν στις αρχές του 20ου αιώνα.
Και τώρα αναγνώστα μου, τι σκέφτεσαι να κάνεις, τα λόγια που σου μίλησα στο νου σου να τα βάλεις, γιατί εφτού που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι θα ‘ρθεις.
| HOME |
|
|
|